12 Haziran 2009 Cuma

Çavgan (Polo)

Daha önceden de söylediğimiz gibi. çavgan veya çevgan adı verilen oyun da Orta Asya kökenli olup, günümüzde İngilizlerin polo ismini verdikleri atlı sporun selefidir. Hatta hala Orta Asya'da oynanıyor. Bu oyun at üstünde "çavgan" denen sopalarla, bir topu karşı takımın kalesine göndermeye çalışma prensibi ile oynanır. Tabi iki takım olacağı aşikar. Dikdörtgen bir sahada oynanır.

Tarihi çok eskilere dayanır. En az 2000 yıl öncesine gittiği düşünülür. Çinliler çavgan oyununun minyatürlerini M.S. 706 yılında yapmışlar. O zaman epey popüler bir oyunmuş. Günümüzde futbul ve golf, çavganın attan inmiş halidir. Polo ise attan inmemiş halidir.

Çavgan bir Türk oyunudur demek için yeterli kanıt olmasa da, Orta Asya oyunu olduğu kesindir.

Çavgan veya çevgan aslında bu uzun T şeklindeki sopanın adıdır. Onun için mehter bölüğünde T şeklinde sopaya takılmış zile de çevgan denir. Osmanlı döneminde de bu oyun popülerdi ki atalarımız bunun minyatürünü de yapmıştır.

İngilizler polo ismini vererek Çavganı kurallı hale getirmişlerdir. Günümüzde polo Arjantin, Brezilya, Şili, Meksika, Pakistan, ABD'de popüleritesini korumaktadır.

Modern polo 4 er kişilik iki takımdan oluşur. Polo 7 şer dakikalık 4, 6 veya 8 devre halinde oynanır. bu devrelere çuka deniyor.

Polo atları, boyutları polo oynamaya müsait, ne çok uzun, ne çok ufak, kolay manevra yapabilen atlardır. İngilizler bunlara polo ponisi demişler. Bir polo atının eğitimi altı aylıkken başlıyor ve 2- 2,5 yıl süren eğitiminden sonra 3 yaşında mesleği ele alıyor. 5-7 yaşları arasında, kondisyon olarak çavgan oyununa en uyumlu olduğu zamanı yaşıyor. Eğer bir kaza geçirip polo oynamaya elverişsiz hale gelmezse, 18-20 yaşlarına kadar oyuna devam edebiliyor. (Bu arada bir atın ömrü ortalama 30-45 yıldır. Rekor 60 yıldır.)

İşte İngilizlerin polosu:



Ve Pakistan'da polo:





Bu oyunun Türkiye'de de oynanması için girişimde bulunulmalıdır...






İlgili bağlantılar:
Cirit
Gökbörü (Buzkaşi)

Hiç yorum yok: